Uykuda diş gıcırdatma ve çene sıkmanın nedeni stres

Bruksizm olarak bilinen uykuda diş gıcırdatma ve çeneleri sıkma sorunuyla toplumun yüzde 50′sinden fazlasının karşılaştığı bildirildi. Konya Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde görevli Dr. Dt. Firdevs Kahvecioğlu, genellikle stres yüzünden ortaya çıkan bruksizmin, diş gıcırdatma ve çeneleri sıkma olayı olduğunu söyledi.

Kişi ne kadar stres yaşıyorsa bruksizmin etkisinin o kadar büyük olacağını vurgulayan Kahvecioğlu, diş gıcırdatma ve çene sıkmayla toplumun yüzde 50′sinden fazlasının karşılaştığını kaydetti.

Bu rahatsızlığın küçük yaşlardan itibaren her yaşta görülebildiğini bildiren Kahvecioğlu, şunları söyledi: ”Bruksizm, çocukların yaklaşık yüzde 15′inde görülmektedir. Çocuklarda ortaya çıkan bu rahatsızlık, kıskançlık ve stres gibi psikolojik faktörler kadar yetersiz beslenme, bağırsak parazitleri ve sinüzit gibi bazı etkenlerden de kaynaklanabiliyor. Birçok aile tarafından dikkate alınmayan diş gıcırdatması, süt köpek dişleri ve kesici dişlerde aşınmaya yol açabiliyor. Çocuklar için erken tedaviye geçilmezse çene ekleminde ve dişlerde kalıcı hasarlar oluşabilir.”

Kahvecioğlu, çocuklarda da yetişkinlerde de görülendiş gıcırdatma yüzünden dişlerde kırılma, çiğneyici yüzeyinde ciddi aşınma, aşırı hassasiyetin ortaya çıkabileceğini bildirdi. Bunun yanı sıra bruksizmin diş etlerinde ve çene kemiğinde çekilmeler, baş ağrısı, yüz kaslarında ve çene ekleminde ağrılara da neden olabildiğini belirten Kahvecioğlu, bu sorunu yaşayanlarda çene ekleminde çıtırtı ve kenetlenme bile görülebileceğini söyledi.

Kahvecioğlu, bu rahatsızlığın bazen çok kısa süreceğini, bazen de uzun yıllar devam edebileceğini ifade ederek, şöyle devam etti: ”Geciktirmeden tedaviye geçilmelidir. Gıcırdatmadan kaynaklanan hasarın önlenmesi için, dişlerin arasına gece koruyucuları konulmalıdır. Ayrıca rahatsızlığın boyutuna göre kas gevşetici kullanılabilir, stres tedavisi görülebilir. Çok aşınma varsa özel tedavi gerekebilir.

uykuda diş gıcırdatma sebebi ve tedavi yöntemleri

Bruksizm (diş gıcırdatma) genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma olayıdır. Toplumumuzda sık rastlanır. Genellikle bu alışkanlığa sahip bireyler bundan habersizdir.

Diş gıcırdatmanın sebepleri nelerdir? 
Bruksizmin (diş gıcırdatması) oluş nedenleri hakkında çeşitli görüşler vardır. Bazı araştırmacılar buruksizmin dişler arasındaki kapanış ilişkisinin bozulmasından kaynaklandığını, bazıları santral sinir sistemindeki bir hastalığın neden olduğunu bazı araştırmacılar da bu iki nedeni de kapsayan çok yönlü bir problem olduğunu ileri sürmektedirler. 
Duygusal stresler (Herkes stresin bruksizmin nedenleri arasında en önemli faktör olduğu konusunda fikir birliği içerisindedir. Vücudumuzda stres belirtilerini ilk olarak gördüğümüz yer ağız dokularıdır. Stres bruksizmin hem oluş nedeni hem de olayın şiddetini artıran en önemli faktör olarak belirlenmiştir.) 

• Aşırı sinirli, hassas, titiz bir yapıya sahip olmak
• Malokluzyon (dişlerin diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar)

Diş gıcırdatması sonucu ağız ve dokularında ne tür rahatsızlıklar oluşur ve belirtileri nelerdir? 

• Dişlerin çiğneyici yüzünde oluşan aşınma:Dişlerin birbirleri ile sürtünmesi sonucunda oluşan aşınma tüm dişleri kapsayabilirse de özellikle ön dişlerde daha etkilidir.
• Dişlerde kırılma:Dişleri sıkma ve gıcırdatma sonucunda ön dişlerin köşelerinde arka dişlerin çıkıntılı kısımlarında mikro çatlaklar oluşur. Röntgen ile saptanamayan bu çatlaklar zamanla büyüyerek dişlerin kırılmasına neden olur.
• Dişlerde aşırı hassasiyet:Genellikle soğuğa karşı hassasiyet gelişir. Ani diş sızlamaları başlar. (Bakınız,Diş Hassasiyeti)
• Diş etinin geriye çekilmesi ve genellikle bununla birlikte oluşan dişin boynunda diş eti hizasında oluşan çentik şeklindeki aşınmalar:Bu durumun oluşmasına neden olarak ilerleyen yaşa bağlı diş eti çekilmesi ya da aşırı baskı uygulanarak yapılan diş fırçalama gösteriliyorsa da , bruksizm hastalığının dişlerde bu gibi oluşumlara neden olduğu bilinmelidir. (Bakınız, Dişeti Hastalığı)
• Dişlerde sallanma: Yıllar süren gıcırdatma sonucu dişler gevşeyerek sallanmaya başlar. Aşırı basınç dişleri saran kemik desteğinin kaybolmasına neden olur. Bu durumu telafi etmek için dişlerin kökleri hizasında ekstra kemik çıkıntıları gelişir.
• Yanaklarda iritasyon (tahriş): Özellikle dişleri birbirlerine temas ettikleri kapanış çizgisi hizasında, yanağın iç kısmında çizgi ya da kabartı şeklinde fibröz bir oluşum meydana gelir. Bu oluşum nedeni ile sıklıkla "yanak ısırma" olayı ile karşılaşılır.
• Kas ağrısı:Özellikle şakak ve yanak bölgesindeki kasların aşırı çalışması bu bölgelerde kas ağrısına neden olur.
• Baş ağrısı: yukarıda belirtilen kas ağrısı zaman zaman baş ağrısı şeklinde kendini gösterir.
• Çene ekleminde ağrı : Çene eklemine aşırı yüklenilme nedeni ile eklemde ağrı, çıtırtı ve kenetlenme olabilmektedir.
  

Bu belirtiler diş gıcırdatmasının hemen başlangıcından itibaren ortaya çıkmaz. Olayın şiddetine ve süresine göre bazen yıllar sonra görülebilmektedir. Çoğunlukla belirtilerin tümü birden olmayabilir. Bazen çok az belirti gösterebilir. 

Tedavi 
Tedavinin amacı dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır 
Diş hekimi tarafından uygulanan, uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacı ile alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilerek kullanılan "gece koruyucuları", diş gıcırdatması semptomatik tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Ancak gece koruyucularının çoğunlukla tek başlarına yeterli olamayabilmektedir. 
Bu nedenle hastalığın sergilediği tabloya göre gece koruyucularının yanında bazı ek tedavilerinde uygulanması gerekmektedir: 

• Stres terapisi,
• Rahat uyumayı sağlayıcı önlemler,
• Kas gevşetici ilaç uygulaması,
• Hatalı yapılmış diş dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi,
• Eksik olan dişlerin yerine koyulabilmesi için protez uygulamaları.

Uyurken diş gıcırdatma sorunu psikolojik midir?

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Çiğdem Küçükeşmen, gece uyurken dişlerin gıcırdatılması ve çene sıkma olayının temelinde psikolojik sorunların yattığını söyledi.
Küçükeşmen, yaptığı açıklamada, gece uykuda diş gıcırdatma veya diş sıkma sorunun temelinde psikolojik etkenlerin etkin rol oynadığını belirterek, şunları söyledi:
“Uyurken diş gıcırdatma veya çene sıkma olayının temelinde psikolojik sorunlar yatmakta, çözüm ise sıkıntıya neden olan sorunun giderilmesinde. Eğer gece uykunuzda bilinçsiz olarak dişlerinizi gıcırdatıyorsanız, mutlaka gün içinde yaşadığınız sorunlar sizi etkisi altında bırakmıştır. Bize gelen şikayetlerde bu bulgulara rastlıyoruz. Günlük hayatımızda çeşitli problemlerden dolayı strese kapılmaktayız, bunlar da bizleri olumsuz etkiliyor. Gece uykuda ise bunların yansıması yaşanıyor.“
Diş gıcırdatmaya çocuklarda ve hatta dişleri çıkan bebeklerde de rastlandığını kaydeden Küçükeşmen, “Çocuğunuzda diş gıcırdatma olayına şahit oluyorsanız, mutlaka sorunlarını irdeleyin. Arkadaşları ile tartışma yaşamış olabilir, bakıcısı ile problemi olabilir. Bunları sorgulayın“ dedi.
Diş gıcırdatmanın bilinçaltında yapıldığını ve uykuda olan kişinin bunun farkında bile olmadığını belirten Küçükeşmen, diş yapısının da diş gıcırdatma olayına etken olabileceğini savundu. Sorunun zamanında giderilmesi gerektiğini vurgulayan Çiğdem Küçükeşmen, sürekli diş gıcırdatma olayının yaşanması halinde eklemlerde ağrı, çene dokusunda hassasiyet oluşabileceğini ayrıca baş ağrısı ve ağız yapısının bozulabileceğini kaydetti.
Bunun yanı sıra dişlerin sürtünmeden dolayı zarar göreceğini bildiren Küçükeşmen, “Önlem alınmadığı takdirde sürtünmelerden ötürü diş yapısı zarar görür. Küçülmeler oluşabilir“ uyarısında bulundu.

Diş gıcırdatma hastalığı nedir?

Uykuda diş gıcırdatma nedir? Neden dişlerimizi sıkarız? Bu sorun nasıl tedavi edilir? Yanıtları pudra.com’da…

Diş gıcırdatma, daha çok psikolojik nedenlerden (sinir, stres) dolayı ortaya çıkan; hiç de hafife alınmaması gereken bir hastalık… Özellikle uyku esnasında artan diş gıcırdatması, diğer adıyla bruksizm hakkında Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu’nun verdiği bilgileri sizlerle paylaşıyoruz.

Diş gıcırdatma nedir?

Tıpta Bruksizm, olarak adlandırılan bu rahatsızlık uyku sırasında dişleri sıkmak, gıcırdatmak ve çeneyi kenetlemektir. Halk arasında diş gıcırdatma olarak adlandırılır. Normal olmayan bir durumdur. Genel olarak uyurken ortaya çıkabilen bu durum bazı kişilerde yaşadığı olaylara bağlı olarak gündüzde ortaya çıkabilir. Çoğu kişi yaşadığı bu rahatsızlığın farkında değildir. Birçok birey bu rahatsızlığı yakınlarının onlara söylemesinden sonra fark eder. Diş gıcırdatma tehlikeli bir durumdur ve bireyin dişlerinden oldukça rahatsız edici bir ses çıkar. Normal zamanda bu sesi çıkartması mümkün değildir.

En büyük sebebi: stres

Diş gıcırdatma, dişler arasındaki kapanış ilişkisinin bozulmasından kaynaklanabilir. Fakat bu durum çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Genel olarak bu rahatsızlığa sebep olarak günlük hayatta yaşanılan maddi ve manevi sorunların kişi üzerinde yarattığı psikolojik baskı neden olur. Çünkü birçok birey istediği ya da arzuladığı yaşam şartlarına ulaşamadığı için bu olayı kendi içerisinde farklı boyutlara taşır. Böylelikle uyku esnasında da diş gıcırdatma olarak ortaya çıkar. Bruksizm hastalığına stres dışında bireyin kişisel özellikleri de neden olur. Aşırı sinirli, hassas ve titiz bir yapıya sahip olmakta bu tarz rahatsızlıkların ortaya çıkmasında etken rol oynar.

Diş gıcırdatmanın dişlere verdiği zararlar

• Dişlerin çiğneyici yüzeyinde aşınmalar olur.
• Diş minelerinde oluşan rahatsızlık diş boylarının kısalmasına sebep olur.
• Dişlerde kamaşma olarak bilinen, soğuğa karşı hassasiyet belirir.
• Ani diş sızlamaları gerçekleşir.
• Diş ve çene arasındaki bağlarda gevşemeler oluşarak diş sallanmaları ya da dökülmeleri görülür.
• Dişlerde kırılma ve diş eti çekilmeleri ortaya çıkar.
• Aynı zamanda ağız yaraları, baş ağrısı, çene ağrısı şakak ve yanak bölgelerinde de kas ağrılarına neden olur.
• Bu belirtiler diş gıcırdatmasının başlangıcından itibaren görülmeyebilir daha ileriki zamanlarda kişinin karşılaşabileceği problemlerdir.

Tedavi yöntemleri

Diş gıcırdatmanın yol açtığı rahatsızlıkları ve kişinin diş gıcırdatmasına devam etmemesi adına ‘gece koruyucuları’ olarak adlandırılan silikon içerikli madden yapılmış diş plakları kullanılabilir. Genel anlamda faydalı olan bu plaklar bazı kişilerde tedavi sürecinde yeterli olmadığı saptanmıştır. Bu sebeple kişinin rahatsızlığının seviyesine göre ek olarak kas gevşeticiler, psikolojik terapi yöntemi, eksik dişlerin yerine protez tedavisi uygulanabilir aynı zamanda hatalı yapılmış dolgu ve kaplama varsa bunlarda yenilenebilir.

Gıcırdayan dişlerin nedeni!

Stres bazı kişilerde tansiyon problemini, ülseri ve bazılarında da diş gıcırdatma problemini beraberinde getirir. Halk arasında diş gıcırdatma diye bilinen Brusizm hastalığı günümüzde çok yaygındır ve genellikle bu alışkanlığa sahip kişiler bundan habersizdirler.
Brusizm halk arasında diş gıcırdatma diye bilinen genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma olayıdır. Diş gıcırdatma ve diş sıkma günümüzde birçok kişinin sahip olduğu bir hastalıktır. Plusdent Ağız ve Diş Sağlığı’ndan Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı’ ya göre diş sıkma ve diş gıcırdatmanın en önemli nedeni strestir. Genellikle diş gıcırdatma 20 ve 40 yaşları arasındaki kişilerde görülür. Dişlerimizi sıkmamız ya da gıcırdatmamız sonucunda diş minesine zarar veririz. Bu da diş hassasiyetine ve de diş kaybına hatta pahalı bir tedaviye neden olabilir. Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı aynı zamanda diş gıcırdatması ya da sıkmasına sahip olan kişilerin gece uyurken dişlerini sıktıklarını ve de sabah çene ağrısıyla uyandıklarını, uyurken dişlerini gıcırdatarak çıkardıkları seslerin gece boyunca eşlerini uyandırdıklarını ve de bununda ilişkileri zora soktuğunu ekledi.
Diş Gıcırdatmanın Sebepleri Neler?
Plusdent Diş Kliniği’nden Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı, diş gıcırdatma probleminin üç ana nedeni bulunduğunu belirtiyor: 
1- Dental (dişle ilgili) nedenler; yüksek veya olması gerekenden düşük seviyede yapılmış dolgu ve proaaaler. 
2- Psikofizyolojik nedenler; duygusal gerilim. 
3- Anatomik farklılıklar; çene ekleminin konumunu değiştiren cerrahi işlemler. (yirmi yaş diş çekimleri vs.). 
Daha çok stres kökenli olan diş gıcırdatma ve sıkma sorununun 'A tipi kişilik' denilen mükemmeliyetçi kişilerde daha çok görüldüğü gözleniyor. Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı, diş gıcırdatması şikayetiyle Plusdent Kliniği’ni ziyaret eden kişilerin düşünüldüğü gibi daha çok ağırlaşan ekonomik koşullardan etkilenmiş kişiler olmadığını hatta tam tersine her türlü imkâna sahip olan varlıklı kesimden de olduklarını belirtti.
İpuçları...
Plusdent Diş Kliniği’nden Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı diş gıcırdatması ya da diş sıkması şikayeti olan kişilere bazı ipuçları verdi;
• Bir diş kliniğinden randevu alın: Bir diş kliniğinden size yardımcı olması için randevu alın. Bu kişi size akşamları kullanmanız için ısırma plağı olarak adlandırılan koruyucu plağı verecektir ki bu sizin dişlerinize daha fazla zarar vermenizi engelleyip ve beklide diş sıkmanızı ve de diş gıcırdatmanızı engelleyecektir.
• Sıcak nemli bir bezle kompres yapın: Yatmadan önce 10 dakika yüzünüze sıcak ve nemli bir bezle kompres yapın bu çene kaslarınızın rahatlamasına neden olacaktır.
• Meditasyon ya da sıcak duş: Yatma saatinizden önce meditasyon yaparak ya da sıcak bir duş alarak rahatlayın. Rahatlamanız aynı zamanda uykuya rahat bir şekilde dalmanızı ve de uyku esnasında da rahat olmanıza ve de uyurken kendinizi sıkmamanıza yardımcı olacaktır.
• Alkol ve kafeinden uzak durun: Alkol ve kafein kullanımını mümkün olduğu kadar azaltın. Bu hem sizin sağlığınıza katkıda bulunurken diş gıcırdatma ve de diş sıkma probleminizden de uzaklaşmanıza yardımcı olacaktır

Stres uykuda diş gıcırdatma Nedeni

Yaşamımızın üçte biri uykuda geçiyor. Uyku, yorulan ve yıpranan sinir sisteminin bakıma alındığı bir dinlenme dönemi.

Bu süreç boyunca, gün içinde öğrenilenler ayıklanıp depolanıyor ve beyin bir sonraki güne hazırlanıyor. Kaliteli bir uyku uyumadan ertesi güne sağlıklı ve mutlu başlamamız mümkün olamıyor. Gün boyu şehir hayatı veya iş hayatına bağlı yaşanan stres, dengesiz beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik uyku bozukluklarına neden olabiliyor. Bu uyku bozukluklarından bir tanesi de uykuda diş gıcırdatma olarak bilinen Bruksizm.

Sema Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Uzmanı Mehmet Coşkun, bruksizmi genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma olayı olarak tanımlıyor. Bruksizm, en sık görülen uyku bozukluklarından, uykuda konuşma ve horlamadan sonra, 3. sırada karşımıza çıkıyor. Araştırmalar; horlama ve uyku apnesi gibi durumların dişlerini gıcırdatan kişilerde daha çok görüldüğünü gösteriyor.

Dt. Mehmet Coşkun, diş gıcırdatmanın gecenin ilk bölümünde olduğunu belirtti. Hastaların genellikle diş gıcırdattığının farkında bile olmadığını, ancak eşleri ya da yakınlarının bu durumdan rahatsız oldukları ifade etti. Dişlerini gıcırdatan kişilerin sabahları çene, diş ve baş ağrısı çektiklerini de sözlerine ekledi.

Kızgınlık, stres, kuruntu, dengesiz beslenme, hareketsizliğin yanı sıra fazla miktarda tüketilen alkol, tütün ve kafein uykuda diş gıcırdatmaya yol açıyor.

Diş gıcırdattığınızı nasıl anlarsınız?

Sabahleyin kalktığında yanaklarınız ağrıyor mu?
Ağzınızı rahat açamıyor musunuz?
Ağzınızı açtığınızda ağrı var mı?
Gün içinde ağrı devam ediyor mu?
Kulağa ve başa yayılan ağrılarınız var mı?
Ağız açma kapama sırasında zorluğun dışında klik klak gibi sesler çıkıyor mu?

Uykuda diş gıcırdatma sonucu dişlerde ve ağız dokularında oluşan problemler;

• Dişlerin çiğneyici yüzünde oluşan aşınma
• Dişlerde kırılma
• Dişlerde aşırı hassasiyet
• Diş etinin geriye çekilmesi ve genellikle bununla birlikte oluşan dişin kolesinde diş eti hizasında oluşan çentik şeklindeki aşınmalar.
• Dişlerde sallanma
• Kemik çıkıntıları
• Yanaklarda irritasyon
• Kas ağrısı
• Baş ağrısı
• Çene ekleminde ağrı

Tedavinin amacı dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmak olduğunu söyleyen Mehmet Coşkun," uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacı ile alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilen gece koruyucularını kullandıklarını" ifade etti.

Uykuda diş gıcırdatmanın nedenleri

Diş gıcırdatma, diş ve çene ile ilgili bozukluklara bağlı olabilir. Eğer diş ve çene ile ilgili yapısal bir bozukluk yoksa uykuya bağlı sorunlar içinde değerlendirilir.

Çocuklarda beyin gelişimi, yaklaşık 14-16 yaşında erişkin kapasitesine ulaşır. Bu dönem, dikkat eksikliği, uykuile ilgili sorunlar gibi yakınmalara neden olmaktadır. Diş gıcırdatmasorunu da gelişimsel bir sorun olarak ele alınabilir. Henüz gelişmekte olan ruhsal yapı, erişkin kapasitesine ulaşamamıştır.

Uykudan önce konuşun

Erişkinden farklı olarak bebek ve çocuklarda gün içinde yaşanan yoğun sevinç, korku, heyecan gibi duygular, herhangi bir denetleme olmadan olduğu gibi uykuya ve rüyaya yansır.

Uykudan önce bebek ve çocukla gün içinde yaşadıkları 15-20 dakika konuşulur ve çocuk bu yoğun duygulara neden olan olayları dile getirirse, bunlar uykuya gitmemekte ve diş gıcırdatma sorunu da azalmaktadır.

Sorunun nedeni kalıtımsal olabilir

Bebek ve çocuklar gün içinde yaşadıklarını gerçek ya da hayali aktarırlar. Anne babanın, doğruluğuna bakmadan yaşanan bu olayları paylaşması yeterlidir. Bu durumun ayrıca kalıtımsal olarak anne ve babadan aktarıldığı, bu çocukların birinci dereceden akrabalarında da aynı sorunun olabildiği bilinmektedir.

Bu basit öneriler yetmezse, çocuğun gün içindeki gerginliklerini değerlendirmek önemlidir. Eğer bunlar uyku dışında iştah, davranış ve ders başarısına da yansıyorsa, çocuğun bir çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından değerlendirilmesi ve uygulanacak tedavilerle gerginliğin giderilmesi, sorunu azaltacak ya da yok edecektir.

Dişlerini stresli çocuklar gıcırdatır

Çocukların her zaman rahat nefes alıp vererek, tatlı mırıltılar içinde uyumadıklarını belirten uzmanlar, uyurken dişlerini sıkan ve gıcırdatan çocukların stresli olduğunu söylüyor. Türkiye’de 10 çocuktan 3′ünün dişlerini gıcırdattığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun başlıca sebebinin de çocukların çeşitli konulardaki stresleri olduğu konusunda uyarısında bulunuyor.

Çocuklar arasında oldukça sık görülen diş gıcırdatmadurumuna bruksizm adı verilir. Bu durum özellikle 5 yaşından küçük çocuklarda daha yaygın olarak görülüyor.

Bazı çocuklar kulak ağrısı ya da diş çıkartma gibi nedenlerden kaynaklanan ağrıya tepki olarak dişlerini sıkıyor veya gıcırdatıyor. Çocukların ağrıyı hafifletmek amacıyla dişlerini gıcırdatabildiğine dikkat çeken Dörtçelik çocuk Hastanesi Başhekimi Uzm. Dr. İsmail Özcan, diş gıcırdatmanın bu en yaygın nedenlerinin çoğu çocukta zaman içinde kendiliğinden kaybolduğunu söyledi.

Stresin de diş gıcırdatmaya bir sebep olduğunu anlatan Dr.Özcan, “Çocuğun bir sınav ya da yapacağı bir gösteri nedeniyle veya rutin yaşamındaki örneğin kardeş gelmesi, taşınma, öğretmen değişikliği gibi bir değişimden dolayı stres yaşıyor olabilir.

Hiperaktif çocuklarda da görülebiliyor
Hiperaktif çocukların bazılarında da diş gıcırdatmagörülmektedir. Genel olarak diş gıcırdatmaçocuğun dişlerine zarar vermez. Çoğunlukla herhangi bir etki bırakmadan kaybolsa da, sabahları hafif baş ağrısı veya kulak ağrısına neden olabilir. Ancak diş gıcırdatma asıl olarak çocuğun etrafındaki kişileri üzer ve rahatsız eder. Bazı aşırı hallerde uykudaki diş gıcırdatmaları diş minesinin zedelenmesine, dişte küçük oyukların oluşmasına, ısıya karşı hassasiyetin artmasına ve yüz ağrıları ile çene sorunlarına neden olabilmektedir. Dişlerini gıcırdatan çocukların çoğu bunu yaptığının farkında bile olmaz ve çoğunlukla sorunu anne-babalar tespit eder” dedi.

Çocukta bruksizm olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gereken hususları da açıklayan Özcan’a göre, uyku sırasında diş gıcırdatma, sabahları çene veya yüzünde hassasiyetten şikâyet etme, parmak emme, tırnak yeme, kalem veya oyuncakları kemirme, yanak içini kemirme bir rahatsızlığın belirtisi.

Bruksizim’in tedavisi
Bruksizim’in çoğunlukla hiçbir tedaviye gerek kalmaksızın kendiliğinden kaybolduğunu kaydeden İsmail Özcan, “Ancak dişler ve çenede herhangi bir rahatsızlık oluşmasını önlemek amacıyla anne-babanın dikkatli olması ve diş hekimi muayenelerinin aksatılmaması gereklidir. Diş gıcırdatmanın çocuğun yüz ve çenesinde ağrılara neden olması veya dişlerin zarar görmesi durumunda diş hekimi gece takması için özel bir diş koruyucu verebilir. İster fizyolojik, ister psikolojik nedenlerden kaynaklansın, uyku öncesinde çocuğun gevşemesi ve rahatlaması diş gıcırdatmayı kontrol etmesine yardımcı olabilir. Ilık bir banyo almak, kısa bir süre rahatlatıcı bir müzik dinlemek veya kitap okumak çocuğunuzun gevşemesine katkıda bulunabilir. Diş gıcırdatmaya stresin neden olması durumunda çocuğun neden gerginlik yaşadığını anlamaya ve bunun üstesinden gelmesi için yardımcı olmaya çalışmanız gereklidir. Çocuğunuzun duygusal durumundan endişe ediyor ve sizin yardımınızla aşılamayacak duygusal gerilimler yaşadığını düşünüyorsanız bir uzmandan yardım alabilirsiniz” diye konuştu.

Çocuklarda diş gıcırdatma bir hastalık mıdır?

Diş çıkarma ve dişlerini forma sokma çağındaki bir çocuk için bu durum oldukça normal ve endişelenecek bir tarafı yok. Bazı çocuklar uyurken dişlerini gıcırdatırlar. 2-2.5 yaş (son süt dişleri bu dönemde çıkar) ve 9-12 yaş arası (son kalıcı dişlerin çıkış dönemi) diş gıcırdatma sorununa en yatkın çağları oluştururlar. Çocuk süt dişlerini tamamladığında ya da kalıcı dişleri bir sıra haline geldiğinde diş gıcırdatma huyundan vazgeçecektir. Diş gıcırdatmanın, bebeğinizin dişlerine fazla bir zararı yoktur. Ancak çocuğunuz, kalıcı dişleri çıktığı halde bu alışkanlığını devam ettiriyorsa, dişçiyle görüşmelisiniz. Bunun arkasında düzgün olmayan dişlerin yarattığı bir kompleks ya da stres olabilir

DİŞ GICIRDATMA HER ZAMAN MASUM DEĞİLDİR!

İnsanlar istemli olarak dişlerini gıcırdatabilirler, fakat daha çok sinir, gerilim ve korkuya bağlı olarak ortaya çıkar.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, gıcırdatmanın gece olmasının iki bakımdan önemli olduğunu vurguluyor. Birincisi, uyku sırasında gıcırdatmanın kontrol edilmesinin mümkün olmaması, ikincisi ise, uyku sırasındaki gıcırdatmanın şiddetinin daha fazla olmasıdır.

Diş gıcırdatma, şiddetli olmadığı zaman dişlere herhangi bir zarar vermez, ama aşırı olduğunda çeşitli olumsuzluklar ortaya çıkar. Bunların başında dişlerde yıpranma, hassasiyet ve ağrılara neden olabilir. Gıcırdatma sürekli ve şiddetli ise diş minelerinde hasar ve hatta ileri durumlarda diş boylarında kısalma meydana gelir. Dolguların düşmesine ya da zarar görmesine yol açabilir. Diş etlerinde hassasiyet ve kanamalar görülebilir. Bazı kişilerde, çene kaslarında gerginlik, yorgunluk, baş ağrısı yapabilir. Ayrıca gıcırtı sesi o ortamda bulunan kişileri rahatsız eder, uykusunu bozar.

DİŞ GICIRDATMANIN SEBEPLERİ

Diş gıcırdatmanın kesin sebebi belli değildir, fakat çoğu zaman stres, korku gibi psikolojik faktörlerin etkisiyle ortaya çıktığı sanılır. Bazı kişilerde çene yapısındaki bozuklukların ve alt ve üst dişlerin birbiriyle uyumlu olmamasının rolü olabilir. Anne veya babalarında diş gıcırdatma olan çocuklarda bu alışkanlık daha fazla görülür.

Bruksizm, bazen ağır beyin travmalarından sonra ya da yüzü ilgilendiren nöromusküler hastalıklarda da gelişebilir. Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yan etkisi olarak da karşımıza çıkabilir. Diş gıcırdatanların çoğunun aynı zamanda horlamaları da vardır ve bunlar Uykuda Solunum Durması Sendromu' na adaydırlar. Kahve, kola gibi kafeinli içecekler, alkol ve sigara içilmesi diş gıcırdatma için risk faktörü olarak kabul edilir.

DİŞ GICIRDATMA ALLERJİNİN DE BELİRTİSİ OLABİLİR

Son yıllarda yapılan araştırmalar, diş gıcırdatmanın allerjik çocuklarda üç misli daha fazla görüldüğünü göstermektedir. Gıcırdatma, saman nezlesi, sinüzit, burun kemiği eğriliği, burun polipleri olanlarda daha fazladır. Bunlar genellikle geceleri ağzı açık yatan, horlayan ve salyaları akan çocuklardır. Bu çocuklarda kulak ağrısı ve kulak iltihaplarına da çok sık rastlanır.

Allerjik çocuklardaki diş gıcırdatmalarının, Östaki Borusu' nun mukozasındaki ödemden dolayı orta kulakta negatif basınç oluşumuna bağlı bir refleks olarak geliştiği düşünülmektedir.

TEDAVİ

Öncelikle, bruksizme neden olan beyin travması, allerji? gibi esas hastalık tedavi edilmelidir. Dişlerdeki bir bozukluğa bağlı olan gıcırdatmalarda gerekli düzeltmeler yapılmalıdır. Dişlerinde harabiyet gelişen hastalar, uyku sırasında dişlerin birbirlerine sürtünmelerini önleyecek diş koruyucu kılıflardan yararlanabilir. Stresi olanlarda psikiyatristlerden yardım istenmelidir. Alkol, kahve ve sigara içilmesi önlenmelidir. Depresyon ilaçlarına bağlı diş gıcırdatmalarda çeşitli ilaçlarla iyi sonuçlar alındığı bildirilmiştir.

Diş gıcırdatmak baş ağrısı da yapıyor

Strese bağlı diş gıcırdatması yüz ve baş bölgesine etki ediyor Bruksuzİm diye bilinen diş gıcırdatması, diş kayıplarına, diş eti hastalıklarına neden olurken, baş ve yüz ağrılarını da beraberinde getiriyor

Strese bağlı diş gıcırdatması yüz ve baş bölgesine etki ediyor Bruksuzim diye bilinen diş gıcırdatması, diş kayıplarına, diş eti hastalıklarına neden olurken, baş ve yüz ağrılarını da beraberinde getiriyor. Selçuk Üniversitesi Ağız, Diş, Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ercan Durmuş ''Genelde kasların dinlenmeye geçtiği uykuda görülür'diyor.

ŞAKAKLARA BASKI YAPAR
Ağız çevresinde bulunan ve gece dinlenmesi gereken kaslar, ritmik hareketlerle birbirine temas ederek, gece boyunca diş gıcırdamasına neden oluyor. Bu alışkanlık özellikle şakak ve yanak bölgesindeki kasların aşırı çalışması nedeniyle yüz ve baş bölgesinde de ağrılara neden oluyor. Psikolojik bozukluk ve sinirlilik de neden oluyor. Bazen kaslardaki rahatsızlık da bruksizm nedeni sayılıyor.

Diş gıcırdatmak ne tür sorunlara yol açar?

Diş Gıcırdatma belli bir süre sonra mutlaka sorun yaratır. Sorunlardan biri eklem sorunudur. Alt çene ile üst çenenin birleştiği eklemde mutlaka bir aşınma söz konusu olur.

Hasta çenesini sağa ya da sola oynatırken kısıtlı derecede ağzını açabilir. Baş ve boyun bölgesinde ağrılara neden olur.

Dişini sıkan kişilerde diş boyutu kısalabilmektedir. Hasta dişlerini gıcırdatarak aşındırdığı için dişler daha hassas olmaktadır. Sıcak, soğuk, tatlı ekşi yiyecek ve içeceklerde kolayca etkilenebilmektedir. Diş etlerinde ağrılar, şişkinlikler görülür.

Diş gıcırdatma nasıl tedavi edilir?

Oklizat siplit dediğimiz kalıplarla hastanın ağzının ölçüsü alınır, boksörlerin kullandığı ağızlığa benzer. Bu yöntemle diş gıcırdatma engellenebiliyor.

Antro sentez denilen yöntemle, eğer hastanın problemi oklizat siplit yöntemiyle çözülememiş ve hastanın eklemi zarar görmüşse öncelikle tedavisi yapılır daha sonra da antro sentez yöntemi kullanılır. Antro sentez eklemdeki sıvı kaybında kullanılıyor. Boynun arkasından şırınga yardımıyla sıvı alınıp hastanın şikayeti gideriliyor.

Eğer hastada ağrı varsa, ağzını hiç açamıyorsa ve dayanılmaz ağrılar oluyor ve yemek dahi yiyemiyorsa cerrahi denilen teknikle boynun arka kısmından girilip, genel anastezi altında yapılmaktadır, cerrahi yöntemde hastanın 3 gün yoğun bakımda kalması gerekmektedir.

İnsanlar dişlerini neden gıcırdatır?

Diş gıcırdatmaya Bruksizm  denir. Diş Gıcırdatma iki nedenden kaynaklanmaktadır. Birincisi psikolojik nedenler, ikincisi anatomik nedenlerdir. Anatomik nedenler, çeneler arası uyumsuzluk, yani üst çenenin önde ya da geride olması ya da alt çenenin önde yada geride olmasıdır. Bu durumlar bireyde diş sıkmaya neden olmaktadır.

Dişlerin baş başa gelmesi, diş dizilişinin çapraz olması, eğri olması gibi nedenler, bireyim istemsiz olarak dişini sıkmasına ve gıcırdatmasına neden olmaktadır.

İkinci en büyük neden ise psikolojik nedenlerdir. Sosyal hayatın yarattığı stresin insanlar arasında gece veya gündüz dişlerini sıkarak bu enerjinin dışarıya atılması söz konusudur.

Diş Sıkma problemi 12 yaşından tutun da 70 yaşındaki kişiye kadar herkeste görülebilir. İnsanların 2/3 ünde diş sıkma problemi görülür.

Diş gıcırdatma tedavisinde kullanılan gece plağı nedir?

Diş Gıcırdatma problemi için hastanın ağız ve diş yapısına göre gece plağı yapılabilir. Bazılarına üst, bazılarına alt çeneye göre gece plağı yapılır. Çenesel anatomiye göre bu değişiklik gösterebilir.

Hasta özellikle geceleri dişlerini gıcırdatıyorsa, gece plağı kullanması daha mantıklıdır. Hastanın ağzında ölçü alınıyor, şeffaf olarak bastırılıyor, hastaya kullanması için verilir. En az günde 4 saat kullanması, ayda ise en az 21 gün kullanması gerekmektedir. nılan gece plağı nedir

Diş Gıcırdatmanın Nedenleri Nelerdir?

Stres bazı kişilerde tansiyon problemini ülseri ve bazılarında da diş gıcırdatma problemini beraberinde getirir Halk arasında diş gıcırdatma diye bilinen Brusizm hastalığı günümüzde çok yaygındır ve genellikle bu alışkanlığa sahip kişiler bundan habersizdirler
Brusizm halk arasında diş gıcırdatma diye bilinen genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma dişleri gıcırdatma olayıdır Diş gıcırdatma ve diş sıkma günümüzde birçok kişinin sahip olduğu bir hastalıktır Plusdent Ağız ve Diş Sağlığı’ndan Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı’ ya göre diş sıkma ve diş gıcırdatmanın en önemli nedeni strestir Genellikle diş gıcırdatma 20 ve 40 yaşları arasındaki kişilerde görülür Dişlerimizi sıkmamız ya da gıcırdatmamız sonucunda diş minesine zarar veririz Bu da diş hassasiyetine ve de diş kaybına hatta pahalı bir tedaviye neden olabilir Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı aynı zamanda diş gıcırdatması ya da sıkmasına sahip olan kişilerin gece uyurken dişlerini sıktıklarını ve de sabah çene ağrısıyla uyandıklarını uyurken dişlerini gıcırdatarak çıkardıkları seslerin gece boyunca eşlerini uyandırdıklarını ve de bununda ilişkileri zora soktuğunu ekledi

Diş Gıcırdatmanın Sebepleri Neler?

Plusdent Diş Kliniği’nden Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı diş gıcırdatma probleminin üç ana nedeni bulunduğunu belirtiyor:

1- Dental (dişle ilgili) nedenler; yüksek veya olması gerekenden düşük seviyede yapılmış dolgu ve protezler

2- Psikofizyolojik nedenler; duygusal gerilim

3- Anatomik farklılıklar; çene ekleminin konumunu değiştiren cerrahi işlemler (yirmi yaş diş çekimleri vs)

Daha çok stres kökenli olan diş gıcırdatma ve sıkma sorununun 'A tipi kişilik' denilen mükemmeliyetçi kişilerde daha çok görüldüğü gözleniyor Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı diş gıcırdatması şikayetiyle Plusdent Kliniği’ni ziyaret eden kişilerin düşünüldüğü gibi daha çok ağırlaşan ekonomik koşullardan etkilenmiş kişiler olmadığını hatta tam tersine her türlü imkâna sahip olan varlıklı kesimden de olduklarını belirtti

İpuçları

Plusdent Diş Kliniği’nden Diş Hekimi Mehmet Zait Kazandı diş gıcırdatması ya da diş sıkması şikayeti olan kişilere bazı ipuçları verdi;

• Bir diş kliniğinden randevu alın: Bir diş kliniğinden size yardımcı olması için randevu alın Bu kişi size akşamları kullanmanız için ısırma plağı olarak adlandırılan koruyucu plağı verecektir ki bu sizin dişlerinize daha fazla zarar vermenizi engelleyip ve beklide diş sıkmanızı ve de diş gıcırdatmanızı engelleyecektir

• Sıcak nemli bir bezle kompres yapın: Yatmadan önce 10 dakika yüzünüze sıcak ve nemli bir bezle kompres yapın bu çene kaslarınızın rahatlamasına neden olacaktır

• Meditasyon ya da sıcak duş: Yatma saatinizden önce meditasyon yaparak ya da sıcak bir duş alarak rahatlayın Rahatlamanız aynı zamanda uykuya rahat bir şekilde dalmanızı ve de uyku esnasında da rahat olmanıza ve de uyurken kendinizi sıkmamanıza yardımcı olacaktır

• Alkol ve kafeinden uzak durun: Alkol ve kafein kullanımını mümkün olduğu kadar azaltın Bu hem sizin sağlığınıza katkıda bulunurken diş gıcırdatma ve de diş sıkma probleminizden de uzaklaşmanıza yardımcı olacaktır

Diş Gıcırdatma Tedavisi

Tedavinin amacı dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır

Diş hekimi tarafından uygulanan, uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacı ile alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilerek kullanılan "gece koruyucuları", diş gıcırdatması semptomatik tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Ancak gece koruyucularının çoğunlukla tek başlarına yeterli olamayabilmektedir.

Bu nedenle hastalığın sergilediği tabloya göre gece koruyucularının yanında bazı ek tedavilerinde uygulanması gerekmektedir:



Stres terapisi,
Rahat uyumayı sağlayıcı önlemler,
Kas gevşetici ilaç uygulaması,
Hatalı yapılmış diş dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi,
Eksik olan dişlerin yerine koyulabilmesi için protez uygulamaları.

Diş gıcırdatması sonucu ağız ve dokularında ne tür rahatsızlıklar oluşur ve belirtileri nelerdir?

Dişlerin çiğneyici yüzünde oluşan aşınma: Dişlerin birbirleri ile sürtünmesi sonucunda oluşan aşınma tüm dişleri kapsayabilirse de özellikle ön dişlerde daha etkilidir.
Dişlerde kırılma: Dişleri sıkma ve gıcırdatma sonucunda ön dişlerin köşelerinde arka dişlerin çıkıntılı kısımlarında mikro çatlaklar oluşur. Röntgen ile saptanamayan bu çatlaklar zamanla büyüyerek dişlerin kırılmasına neden olur.
Dişlerde aşırı hassasiyet: Genellikle soğuğa karşı hassasiyet gelişir. Ani diş sızlamaları başlar. (Bakınız, Diş Hassasiyeti)
Diş etinin geriye çekilmesi ve genellikle bununla birlikte oluşan dişin boynunda diş eti hizasında oluşan çentik şeklindeki aşınmalar: Bu durumun oluşmasına neden olarak ilerleyen yaşa bağlı diş eti çekilmesi ya da aşırı baskı uygulanarak yapılan diş fırçalama gösteriliyorsa da , bruksizm hastalığının dişlerde bu gibi oluşumlara neden olduğu bilinmelidir. (Bakınız, Dişeti Hastalığı)
Dişlerde sallanma: Yıllar süren gıcırdatma sonucu dişler gevşeyerek sallanmaya başlar. Aşırı basınç dişleri saran kemik desteğinin kaybolmasına neden olur. Bu durumu telafi etmek için dişlerin kökleri hizasında ekstra kemik çıkıntıları gelişir.
Yanaklarda iritasyon (tahriş): Özellikle dişleri birbirlerine temas ettikleri kapanış çizgisi hizasında, yanağın iç kısmında çizgi ya da kabartı şeklinde fibröz bir oluşum meydana gelir. Bu oluşum nedeni ile sıklıkla "yanak ısırma" olayı ile karşılaşılır.
Kas ağrısı: Özellikle şakak ve yanak bölgesindeki kasların aşırı çalışması bu bölgelerde kas ağrısına neden olur.
Baş ağrısı: yukarıda belirtilen kas ağrısı zaman zaman baş ağrısı şeklinde kendini gösterir.
Çene ekleminde ağrı : Çene eklemine aşırı yüklenilme nedeni ile eklemde ağrı, çıtırtı ve kenetlenme olabilmektedir.

Diş gıcırdatmanın sebepleri nelerdir?

Bruksizmin (diş gıcırdatması) oluş nedenleri hakkında çeşitli görüşler vardır. Bazı araştırmacılar buruksizmin dişler arasındaki kapanış ilişkisinin bozulmasından kaynaklandığını, bazıları santral sinir sistemindeki bir hastalığın neden olduğunu bazı araştırmacılar da bu iki nedeni de kapsayan çok yönlü bir problem olduğunu ileri sürmektedirler.


Duygusal stresler (Herkes stresin bruksizmin nedenleri arasında en önemli faktör olduğu konusunda fikir birliği içerisindedir. Vücudumuzda stres belirtilerini ilk olarak gördüğümüz yer ağız dokularıdır. Stres bruksizmin hem oluş nedeni hem de olayın şiddetini artıran en önemli faktör olarak belirlenmiştir.)


Aşırı sinirli, hassas, titiz bir yapıya sahip olmak
Malokluzyon (dişlerin diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar)